Komunikazio-Sistema handigarriak eta alternatiboak

Fitxategiak deskargatzeko erregistroa beharrezkoa da. Sartu Erabilera kopurua: 306

Aurkibidea

1. unitate didaktikoa
Hizkuntza eta komunikazioa . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
1.1 Giza komunikazioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.2 Hizkuntza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
1.2.1 Hizkuntzaren funtzioak . . . . . . . . . . . . . . 8
1.2.2 Hizkuntzaren garapena . . . . . . . . . . . . . . 10
1.3 Hizkuntzaz jabetzeko oinarriak . . . . . . . . . . . . . 12
1.3.1 Hizkuntzaren oinarri anatomikoak eta
funtzionalak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
1.3.2 Hizkuntzaz jabetzeko
baldintzak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
1.4 Hizkuntzaren osagaiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
1.4.1 Hizkuntza-azterketaren mailak . . . . . . . 17
1.4.2 Hizkuntzaren artikulazioa . . . . . . . . . . . . 18
1.5 Hizkuntzaren eta komunikazioaren nahasmenduak..19
1.5.1 Nahasmenduaren ezaugarriak . . . . . . . . 20
1.5.2 Nahasmenduak harreran, sarreran edo
inputean . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
1.5.3 Nahasmenduak igortzean, irteeran edo
outputean . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
1.5.4 Hizkuntzaren prozesamenduko
nahasmenduak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
1.5.5 Nahasmendu sistemikoak
Ariketak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Jarduerak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
2. unitate didaktikoa
Mendekotasun-egoeran dauden pertsonekiko
komunikazioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
2.1 Komunikazioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
2.1.1 Komunikazio-prozesua . . . . . . . . . . . . . . 39
2.1.2 Komunikazio-intentzionalitatea eta
atzeraelikadura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
2.2 Mezuen elaborazioa eta igorpena . . . . . . . . . . 42
2.2.1 Komunikazioaren hitzezko
osagaiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
2.2.2 Komunikazioaren hitzik gabeko
osagaiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
2.3 Hizkuntzan zailtasunak dituzten pertsonekiko
komunikazioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
2.4 Komunikazio-estrategia konbentzionalak . . . . 45
2.4.1 Hitzezko hizkuntzaren maneiua . . . . . . . 45
2.4.2 Hitzik gabeko komunikazioestrategiak . . . . . . . 46

2.4.3 Elkarrizketarako trebetasunak . . . . . . . . 46
2.4.4 Entzute aktiboa eta enpatia . . . . . . . . . . 47
2.5 Berariazko estrategiak kolektibo
desberdinentzat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
2.5.1 Entzuteko desgaitasuna duten
pertsonekin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
2.5.2 Ikusteko desgaitasuna duten
pertsonekin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
2.5.3 Gor-itsuekin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50
2.5.4 Hizketarako zailtasunak dituzten
pertsonekin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
2.5.5 Adimen-desgaitasuna duten
pertsonekin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
2.5.6 Narriadura kognitiboa duten pertsonekin...51
2.5.7 Afasia duten pertsonekin . . . . . . . . . . . . 52
2.6 Komunikazio-sistema handigarriak eta alternatiboak (KSHA) . . . 53
2.6.1 KSHAen sailkapen-ardatzak . . . . . . . . . . 54
2.6.2 Zein kolektibori zuzentzen zaizkien KSHAk . . . . . . . . . . . 55
2.7 Esku-hartzea: lehenik pertsona . . . . . . . . . . . . 56
Ariketak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Jarduerak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
3. unitate didaktikoa
Laguntzarik gabeko komunikazio-sistemak . . . . 60
3.1 Laguntzarik gabeko KSHAk . . . . . . . . . . . . . . . . 61
3.1.1 Laguntzarik gabeko hainbat KSHA . . . . . 61
3.1.2 KSHA jakin bat hautatzeko baldintzak . . . . . . . . 62
3.2 Alfabeto daktilologikoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
3.3 Zeinu-hizkuntza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
3.3.1 Zeinu-hizkuntzaren gramatika . . . . . . . . 64
3.3.2 Zeinu-hizkuntzaren oinarrizkohiztegia . . . . . 68
3.3.3 Esaldiak eratzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
3.3.4 Aurkezpenak eta elkarrizketa . . . . . . . . . 70
3.4 Ahozko metodoak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
3.4.1 Hondar-entzumena berreskuratzea . . . . . . . . 72
3.4.2 Ezpain-aurpegi irakurketa . . . . . . . . . . . 73
3.4.3 Hitz osatua edo Cued Speech . . . . . . . . . . . 74
3.5 Metodo bimodala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
3.5.1 Sistema bimodalaren ezaugarriak . . . . . 76

3.5.2 Hizkuntza bimodalaren erabilerak . . . . . 77
3.5.3 Erabateko komunikazioa-
Hizkera zeinatua programa . . . . . . . . . . 78
3.5.4 Makaton zeinu-sistema . . . . . . . . . . . . . . 80
3.6 Elebitasuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
3.7 KSHA gor-itsuentzat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
3.7.1 Esku-hartzea hizketan ikasi aurrekogor-itsuekin . . . 82
3.7.2 Esku-hartzea hizketan ikasi osteko gor-itsuekin . . .. 83

Ariketak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

 . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
4. unitate didaktikoa
Lagundutako komunikazio-sistemak . . . . . . . . . . 90
4.1 Lagundutako komunikazio-sistemak . . . . . . . . 91
4.1.1 Lagundutako komunikazio-sistemen erabiltzaileak . . 91
4.1.2 Lagundutako komunikazio-sistema
baten elementuak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
4.2 Euskarri fisikoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
4.2.1 Oinarrizko euskarriak . . . . . . . . . . . . . . . 92
4.2.2 Komunikaziorako taulak . . . . . . . . . . . . . 93
4.2.3 Komunikagailuak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
4.2.4 Ordenagailuak, tabletak eta telefonoak . 98
4.2.5 Sarbidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
4.2.6 Zeinu-kodeak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
4.3 KSP (Komunikaziorako Sinbolo Piktografikoak) sistema .  101
4.3.1 KSP sinboloak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
4.3.2 Sinboloen banaketa euskarrian . . .. . . . . . 103
4.3.3 Erabiltzeko baldintzak . . . . . . . . . . . . . . . 104
4.4 Arasaac sistema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
4.4.1 Arasaac zeinuak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
4.4.2 Arasaac-en beste baliabide batzuk . . . . 106
4.5 Bliss sistema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
4.5.1 Bliss sistemaren gramatika . . . . . . . . . . . 108
4.5.2 Bliss sistemaren erabilera . . . . . . . . . . . 112
4.6 Komunikaziorako beste sistema grafiko batzuk113
4.6.1 Idazkera ortografikoa . . . . . . . . . . . . . . . 113
4.6.2 PIC sistema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
4.6.3 Premack sistema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
4.6.4 Rebus sistema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
4.6.5 Minspeak hizkuntza . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
4.6.6 PECS sistema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
4.7 Sistema ezartzeko jarraibideak . . . . . . . . . . . . 117

4.7.1 Eguneroko baliabideen erabilera . . . . . . 117
4.7.2 Erabakiak sistemaren diseinuan . . . . . . . 119
4.7.3 Irakaste-ikaste estrategiak . . . . . . . . . . . 121
Ariketak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
Jarduerak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
5. unitate didaktikoa Esku hartzeko eta jarraipenerako estrategiak . . 126
5.1 KSHA baten ezarketa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
5.1.1 KSHA baten ezarketako prozesuak . . . . . . . . . . . 127
5.1.2 Profesionalen esku-hartzea . . . . . . . . . . 128
5.2 Informazioaren bilketa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128
5.2.1 Informazioa lortzeko tresnak . . . . . . . . .  . . . . . . 128
5.2.2 Lortu beharreko informazioa . . . . . . . . . 129
5.2.3 Informazioa lortzeko estrategiak . . . . . . . . . . . 135
5.3 Informazioaren azterketa eta diagnostikoa . . . 136
5.4 KSHAren hautaketa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
5.4.1 KSHAren hautaketarako gogoetak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
5.4.2 Erabakiak KSHA konfiguratzeko orduan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
5.5 KSHAren ezarpena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
5.5.1 Estrategia orokorrak zeinuen irakaskuntzarako . . . . . . . . .  . . . 141
5.5.2 Nolabaiteko hizkuntza-maila duten pertsonentzako estrategiak . . . . . . . 141
5.5.3 Hizkuntza-aurreko komunikazioa duten pertsonentzako estrategiak . . . . . 143
5.5.4 Ingurunera zuzendutako estrategiak . . . 148
5.6 Ebaluazioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150
5.6.1 Nola egin ebaluaziorako jarraibide bat? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150
5.6.2 Esku-hartzea – ebaluazioa . . . . . . . . . . . 151
5.7 Jarraipena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
5.7.1 Jarraipena, ondoan egotea . . . . . . . . . . . 153
5.7.2 Komunikazio-premietara egokitzea . . . . . . . 153
Ariketak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
Jarduerak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
Bibliografia eta webgrafia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158

Urtea

2015

Egileak

• Altamar ED,; Rosa María Olivares Mateos, María José Esteva Buján, Mar Gómez Breso, Jessica Redondo Sedano

Zuzenketak

Maramara

Azala

Oriol Miró Genovart